دربارة چگونگي پيدايش چاپ در اروپا اتفاق نظر نيست. قدر مسلم اينكه پيش از گوتنبرگ، فنون خاصي از چاپ در شرق متداول بوده است، اما اين فنون کارت ویزیت چگونه از شرق به غرب انتقال يافته و گوتنبرگ و اروپاييان ديگر در ابداعات خود چگونه و به چه ميزاني از آنها استفاده كرده‌اند، نكته‌اي نيست كه با قطعيت بتوان دربارة آن داوري كرد. به طور كلي كساني را كه در اين باره رأي و نظر دارند، شايد چاپ کارت ویزیت بتوان به سه دستة اصلي تقسيم كرد: كساني كه شروع چاپ را با گوتنبرگ مي‌دانند؛ كساني كه معتقدند سنتها و روشهاي چاپ پيش از گوتنبرگ در اروپا وجود داشته است؛ كساني كه سابقه و سنت را به شرق و بويژه به چين نسبت مي‌دهند و معتقدند اروپا از راه تأثير و نفوذ فرهنگي با چاپ آشنا شده است. در اينجا مجال بحث دربارة اين ديدگاهها نيست، و اين نوشته از هيچ يك از اين ديدگاهها طرفداري نمي‌كند. در اين كتاب، آنچه به بحث چاپ تراکت در باب تاريخ چاپ مربوط مي‌شود، اين است كه در نيمة سدة پانزدهم، رويدادي در اروپا، مسير تاريخ فرهنگي جهن را تغيير داد و تحولاتي صورت گرفت كه چاپ و نشر كنوني جهان، با همة گستره و پيامدها و تأثيرهايش، در تداوم آن رويداد است.
فنون عکاسی در چاپ